 Rymań położony jest przy drodze krajowej nr 6 wiodącej od przejścia granicznego w Kołbaskowie przez Koszalin, Słupsk do Gdańska. Gmina Rymań leży na powierzchni 146 km2 w północnej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie kołobrzeskim. Jest gminą typowo rolniczą, z rozwijającą się bazą agroturystyczną i przemysłem rolno-spożywczym.
Zobacz Rymań z góry !!!
Rys historyczny
Najstarsze ślady pobytu grup plemiennych na ziemi rymańskiej pochodzą z neolitu (m.in. dokumentują ten fakt znaleziska z okolic Drozdowa, Rzesznikowa czy Skrzydłowa). Nad brzegami wód odnaleziono ślady obozowisk wędrownych grup myśliwskich - zbieraczy. Pod koniec neolitu pojawiły się na tych terenach grupy plemion zajmujących się upraw roli i hodowlą bydła. Różne grupy neolityczne przekształciły się z czasem w plemiona kultury przedłużyckiej, która zapoczątkowała kulturę łużycką (ok.1300 p.n.e.) - początki jej datują się na koniec epoki brązu i początek epoki żelaza. Plemiona tej kultury zasiedliły przede wszystkim obszar moreny czołowej.
Osadnictwo kultury łużyckiej jest stosunkowo dobrze udokumentowane na ziemi rymańskiej. Dokumentują je ślady odkryte w kilkudziesięciu punktach osadniczych w okolicach Drozdowa i Drozdówka.
Także z tego okresu pochodzą m.in. cmentarzysko z okolic Jarkowa, osady kultury łużyckiej w pradolinie rzeki Dębosznicy, nad Wkrą, w Starninie oraz nad rzeką Mołstową.
W VI - V w. p.n.e. docierają ze wschodu, od Pomorza Gdańskiego nad Parsętę i dalej plemiona kultury pomorskiej.
Z początków naszej ery pochodzą znaleziska importów rzymskich, świadczące o istnieniu żywej wymiany handlowej z imperium. Osady z okresu wpływów rzymskich zlokalizowane są np. w okolicach Dębicy i Leszczyna.
W III - IV w. n.e. wzrasta napór plemion germańskich, zaś w V i VI w. n.e. następuje na tych terenach szereg przesunięć osadniczych.
Dopiero od IX w. datuje się wyraźniejszy obraz osadnictwa na Pomorzu Zachodnim. Osady wczesnośredniowieczne, lokowane były na nieznacznych wzniesieniach terenowych, w bezpośrednim sąsiedztwie wody. Na szczególną uwagę zasługuje rozległa osada nad rzeką Mołstową ( w okolicach Rzesznikowa).
Średniowieczną metryką dokumentują się wsie: Rymań, Dębica, Gorawino, Jarkowo, Rzesznikowo, Starnin.
Średniowiecze było okresem powstawania nowych form i struktur osadniczych. Na dawną sieć osadniczą zostały narzucone, wraz z kolonizacją i lokacją wsi na prawie niemieckim, nowe formy osadnicze.
W rozwoju osadnictwa dużą rolę odegrało duchowieństwo, później także feudałowie i miasta.
Lokowanie wsi na prawie niemieckim powodowało znaczne zmiany w strukturze osadnictwa wiejskiego. Zakładano nowe wsie, a istniejące rozmierzano i regulowano.
fot: kościół w Rymaniu
Okres gospodarki folwarczno - pańszczyźnianej, której początek przypada na XV/XVI w. to okres kształtowania się dużych majątków ziemskich. Folwarki powstawały najczęściej we wsiach małych o nieregularnych układach siedlisk i pól.
W pierwszej połowie XIX wieku obok wsi regularnych zaczęły powstawać także wsie nieregularne, małe.
Początek XIX w. stanowi zakończenie długiego okresu rozwoju wsi feudalnej i jednocześnie początek nowego okresu wielkich zmian osadniczych, które zostały wywołane przeobrażeniami w życiu społeczno - ekonomicznym wsi, takim jak : uwłaszczenie chłopów, parcelacja i komasacja, wprowadzenie nowych technik uprawy, nowych narzędzi i roślin uprawnych. Procesy te wpłynęły na zmianę układów przestrzennych wsi.
W ciągu ostatnich 150 lat miały miejsce największe zmiany w strukturze osadniczej spowodowane przez industrializację, zmianę funkcji wsi, zmiany własności, przemiany społeczno - gospodarcze wsi.
Najbardziej istotne zmiany nastąpiły po II wojnie światowej - parcelacja wielkich majątków ziemskich, dzielenie dużych gospodarstw, tworzenie różnych form gospodarki uspołecznionej (spółdzielnie produkcyjne, PGR-y). Nie uległa jednak zasadniczym zmianom podstawowa struktura sieci osadniczej.
Turystyka
Na terenie gminy Rymań znajduje się wiele obszarów o cennych walorach turystycznych. Niewątpliwie najbardziej atrakcyjnym jest zespół przyrodniczo - krajobrazowy jeziora Popiel. Jezioro jest otoczone lasami, wśród, których na szczególną uwagę zasługuje starodrzew bukowy.
fot: jezioro Popiel
Niedaleko jeziora znajduje się dąb "Bogusław", który liczy sobie około 600 lat. W okresie letnim nad jeziorem czynne jest pole namiotowe, kąpielisko i wypożyczalnia sprzętu. Wokół jeziora znajdują się liczne stanowiska wędkarskie - jezioro jest zasobne w szczupaki, węgorze, liny i płocie. W pobliżu znajduje się też atrakcyjnie położony odcinek ścieżki rowerowej.
fot: dąb "Bogusław"
Teren gminy w znacznej jego części porastają lasy , będące bogatym źródłem runa leśnego oraz cennym terenem łowieckim. W lasach, chętnie odwiedzanych przez miłośników przyrody, występuje wiele starodrzewów i pomników przyrody. Oprócz lasów, posiadających wielkie walory krajobrazowe, na terenie gminy występują też inne niezwykle atrakcyjne obszary jak np. dolina rzeki Mołstowej, zespół przyrodniczo - krajobrazowy w rejonie Ledowa, z najwyższym w okolicy wzniesieniem - Kobylą Górą (85 m. npm.), liczne bagienka i oczka polodowcowe oraz cenne w roślinność i faunę ekosystemy łąkowo- szuwarowo - bagienne.
fot: las w okolicy jeziora Popiel
Ochrona środowiska
Gmina Rymań posiada duże walory przyrodnicze. Wynika to z dużej lesistości , dużej ilości torfowisk mszarnych i mokradeł oraz dużego zróżnicowania krajobrazowego. Flora gminy obejmuje co najmniej 592 gatunki roślin naczyniowych, w tym 28 gatunków podlegających ochronie prawnej (14 objętych ochroną ścisłą)
41 gatunków rzadkich i zagrożonych wyginięciem.
W gminie Rymań zarejestrowano co najmniej 157 gatunków kręgowców z czego do kragłoustych należą 2 gatunki, do ryb - 17, do płazów 11, do gadów 1, do ptaków 104 i do ssaków 22. Na terenie gminy Rymań znajduje się 20 pomników przyrody, w tym 4 grupy drzew.
Obiekty pomnikowe w gminie Rymań to:
drzewa pojedyncze:
- dąb szypułkowy "Bogusław" liczący około 600 lat
- 5 buków zwyczajnych w Ledowie i Rymaniu
- 9 dębów szypułkowych w Drozdowie, Małoborze, Rymaniu i Leszczynie,
- 1 lipa drobnolistna w Ledowie
- 1 dąb czerwony w Drozdowie.
grupy drzew:
- 6 dębów szypułkowych w Małoborze,
- graby, buki i dęby szypułkowe w Małoborze,
- 4 dęby czerwone na cmentarzu w Rymaniu,
- 15 dębów szypułkowych obok parku w Rymaniu.
Oprócz tego w otoczeniu jeziora Popiel znajduje się 65 ha lasów zakwalifikowanych jako lasy ochronne.
Ze względu na duże walory przyrodnicze, naturalny charakter ekosystemów, bogactwo florystyczne i rolę w krajobrazie istnieją także plany utworzenia rezerwatu przyrody "Starnińskie Brzeziny", obszarów chronionego krajobrazu "Kemy Rymańskie" i "Dolina Mołstowej", zespołów przyrodniczo - krajobrazowych "Ludwikowo", "Las Gorawiński", "Torfowiska koło Kinowa", "Jezioro Popiel", "Kamień Rymański", wielu użytków ekologicznych oraz nowych pomników przyrody (łącznie 20 obiektów w tym drzewa pojedyncze i w grupach, 1 głaz narzutowy i 1 źródlisko).
Zabytki
Na terenie naszej gminy znajduje się wiele obiektów zabytkowych podlegających ochronie. Spośród nich znaczenie regionalne posiadają:
- Rymań - założenie pałacowo - parkowe, grodzisko wyżynne z VII/IX w.
- Rzesznikowo - zachowany układ zabudowy wiejskiej, młyn, założenie dworsko - parkowe.
- Starnin - zachowany układ zabudowy wiejskiej, kościół.
- Gorawino - zachowany układ zabudowy wiejskiej, założenie parkowe.
fot: pałac w Rymaniu
W rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków znajdują się następujące obiekty zabytkowe :
- Rymań - pałac klasycystyczny wraz z otoczeniem i wystrojem wnętrza, park pałacowy z 2 połowy XIX wieku o powierzchni 5 ha.
- Dębica - kościół filialny wraz z otoczeniem i wystrojem wnętrza.
- Drozdowo - park pałacowy z XIX/XX wieku o powierzchni 4 ha.
- Gorawino - kościół filialny wraz z otoczeniem i wystrojem wnętrza.
- Jarkowo - dawny park pałacowy z 2 połowy XIX wieku o powierzchni 1,5 ha.
- Leszczyn - park dworski z XIX/XX wieku o powierzchni 5 ha.
- Rzesznikowo - kościół filialny wraz z otoczeniem, park pałacowy z połowy XIX wieku o powierzchni 4 ha.
- Skrzydłowo - park dworski z początku XX wieku o powierzchni 3 ha.
- Starnin - park pałacowy z XIX/XX wieku o powierzchni 1,1 ha, cmentarz ewangelicki o powierzchni 0,86 ha
|
